Door Norma Jongkind

Je darmmicrobioom, de verzameling bacteriën in je darmen, is een van de belangrijkste bondgenoten voor je gezondheid. Lange tijd lag de focus vooral op hoeveel bacteriën je in je darmen hebt. Maar nieuwe onderzoeken laten zien dat het niet de hoeveelheid, maar vooral de activiteit van deze bacteriën is die bepaalt hoe gezond je bent. De vraag is dus niet alleen: "Welke bacteriën heb ik?" maar vooral: "Wat doen ze in mijn darmen?"

Een levend ecosysteem in je darmen

Je darmen herbergen miljarden bacteriën die allemaal hun eigen rol spelen. Vooral de bacteriën Bacteroides en Clostridia vormen bij een Westers dieet het grootste deel van het microbioom (50-70%).

• Bacteroides zijn echte werkers: ze helpen vezels af te breken en maken korte-keten vetzuren zoals butyraat, die je darmwand versterken en ontstekingen verminderen.
• Clostridia kunnen nuttig zijn, maar bij overgewicht zijn ze vaak in overvloed aanwezig, wat kan leiden tot een disbalans en ontstekingen.

Maar niet alleen de samenstelling telt. Het is belangrijker om te weten hoe actief deze bacteriën zijn en welke stoffen ze produceren. Bijvoorbeeld: te veel productie van schadelijke stoffen zoals LPS kan je bloedvaten beschadigen, terwijl een toename van gunstige stoffen zoals butyraat je darmen juist beschermt.

Andere belangrijke spelers in je microbioom

Naast Bacteroides en Clostridia zijn er andere bacteriën waarvan de activiteit een groot verschil kan maken:

• Prevotella: Deze bacteriën kunnen je bloedsuikerspiegel verbeteren en je hart beschermen, maar als ze te actief zijn, kunnen ze bijdragen aan darmziekten of overgewicht.
• Bifidobacteriën: Deze bacteriën versterken je immuunsysteem, maken vitaminen aan zoals B9 (foliumzuur) en ondersteunen de darmwand.
• Faecalibacterium prausnitzii: Een ster in het maken van butyraat, dat je darmcellen voedt, ontstekingen remt en de darmwand beschermt.
• Proteobacteriën: Wanneer deze bacteriën te actief worden, bijvoorbeeld door een dieet met veel vet en weinig vezels, kunnen ze ziekten zoals diabetes type 2 en darmontstekingen veroorzaken en er ook voor zorgen dat parasieten, schimmels en gisten makkleijker aan je darmen kunnen hechten.

Hoe beïnvloed je de activiteit van je microbioom?

Het goede nieuws is dat je zelf invloed kunt uitoefenen op hoe actief je darmbacteriën zijn. Hier zijn een paar manieren:

1. Vezelrijk eten: Vezels zijn de brandstof voor bacteriën zoals Bacteroides en Faecalibacterium, die belangrijke stoffen maken om je darmen gezond te houden.
2. Vermijd bewerkte voeding: Bewerkt voedsel met kunstmatige toevoegingen kan schadelijke bacteriën zoals Proteobacteriën activeren.
3. Probiotica en prebiotica: Probiotica bevatten gunstige bacteriën zoals bifidobacteriën, terwijl prebiotica (vezels) de activiteit van goede bacteriën stimuleren.
4. Pas op met antibiotica: Deze doden niet alleen schadelijke bacteriën, maar ook nuttige. Dit kan de balans en activiteit van je microbioom verstoren.

Therapeutische vooruitgang: meten wat bacteriën doen

Dankzij nieuwe technologieën kunnen we steeds beter meten wat bacteriën in je darmen doen, in plaats van alleen te tellen welke bacteriën aanwezig zijn. Dit inzicht opent deuren naar gerichte therapieën die de activiteit van je microbioom beïnvloeden:

• LPS-productie remmen: Dit kan helpen om vaatschade te verminderen.
• Butyraatproductie verhogen: Dit ondersteunt je darmwand en vermindert ontstekingen.
• Schadelijke metabolieten zoals TMAO verminderen: Dit verlaagt je risico op hart- en vaatziekten.
• Bacteriën activeren om vitaminen en beschermende stoffen te maken, zoals bifidobacteriën die vitamine B9 produceren.

Activiteit is de sleutel tot gezondheid

De focus op de activiteit van bacteriën biedt een nieuw perspectief in de orthomoleculaire geneeskunde. Het is een verschuiving van kwantiteit naar kwaliteit: niet de aantallen bacteriën bepalen je gezondheid, maar wat ze voor je doen. Bij Your Health Coach zijn we nu ook in staat om dit te testen middels ontlastingsonderzoek. Bij clienten met hardnekkige klachten, is het interessant eens te kijken of de sleutel van de oorzaak ligt in de acitivteit. Ben je benieuwd naar de activiteit van jouw verschillende bacteriegroepen, neem dan contact met ons op!

Door je microbioom te ondersteunen met een vezelrijk dieet, gezonde leefstijlkeuzes en eventueel pro- en prebiotica, kun je bijdragen aan een microbioom dat actief meewerkt aan je gezondheid. Dit nieuwe inzicht geeft ons een krachtige tool om beter te begrijpen hoe we onze darmen (en daarmee ons hele lichaam) gezond kunnen houden.